Communicatie zonder Stroom

2. Noodradio: je belangrijkste informatiebron

Een radio op batterijen of dynamo is het meest betrouwbare communicatiemiddel bij stroomuitval. Denk Vooruit plaatst de radio op nummer 1 van de noodpakket-essentials.

Welke radio kiezen?

Belangrijke radiozenders

Bij een crisis zendt de regionale omroep uit als calamiteitenzender:

• NPO Radio 1: 88.1 FM (nationaal nieuws)
• Regionale omroep: frequentie verschilt per provincie
  • Omroep Brabant: 90.8 FM
  • Omroep Gelderland: 103.5 FM
  • NH Radio: 89.2 FM
  • Etc. - ken de frequentie van jouw regionale zender!

3. Mobiele telefoon zo lang mogelijk gebruiken

Je smartphone is waardevol zolang de accu het doet en het netwerk werkt. Zo haal je het maximale eruit:

Batterij besparen

• Vliegtuigmodus: schakel in als je niet hoeft te bellen (bespaart veel)
• Schermhelderheid: zet op minimum
• Apps sluiten: sluit alle achtergrond-apps
• Locatieservices: uitschakelen
• Bluetooth en WiFi: uitschakelen
• Energiebesparingsmodus: activeren
• E-mail sync: uitschakelen of op handmatig

SMS versus bellen

Bij overbelast netwerk werkt SMS vaak nog wel:

• SMS gebruikt minder bandbreedte dan een gesprek
• SMS wordt opgeslagen en afgeleverd zodra netwerk beschikbaar is
• Houd berichten kort en bondig

Noodoproepen

Bellen naar 112 heeft prioriteit op het netwerk en werkt zelfs:

• Zonder simkaart
• Zonder beltegoed
• Met geblokkeerde telefoon (via "noodoproep")
• Via elk beschikbaar netwerk (niet alleen je eigen provider)

4. Stroomvoorziening: powerbanks en alternatieven

Om je telefoon en andere apparaten opgeladen te houden bij stroomuitval:

Powerbank

• Capaciteit: minimaal 10.000 mAh (2-3x telefoon opladen)
• Output: minimaal 2A voor sneller laden
• Tip: houd powerbank altijd opgeladen!

Zonnelader

• Kies minimaal 10W vermogen
• Ideaal in combinatie met powerbank (laden overdag, gebruiken 's nachts)
• Werkt minder goed bij bewolking

Handgenerator / dynamo-oplader

• Handmatig draaien levert stroom op
• Zeer arbeidsintensief (minuten draaien voor minuten bellen)
• Wel altijd beschikbaar, ongeacht weer

Auto als stroombron

Vergeet je auto niet als stroombron:

• 12V-aansluiting of USB-poorten kunnen telefoons laden
• Met omvormer (inverter) ook 230V apparaten aansluiten
• Let op: motor hoeft niet te draaien, maar accu kan leegraken

5. Portofoons (PMR/LPD)

Portofoons werken zonder telefoonnetwerk of internet. Ze zijn ideaal voor communicatie binnen een familie of buurt.

Wat is PMR446?

PMR446 (Private Mobile Radio) is een vergunningsvrije frequentieband in Europa:

• Geen vergunning of registratie nodig
• 8 kanalen beschikbaar
• Bereik: 1-5 km (afhankelijk van terrein)
• Goedkoop en eenvoudig te gebruiken

Tips voor gebruik

• Spreek een vast kanaal af met familie/buren (bijv. kanaal 5)
• Spreek vaste communicatietijden af (bijv. elk heel uur)
• Gebruik korte, duidelijke berichten
• Zeg "over" aan het einde van je bericht
• Houd extra batterijen bij de hand

Bereik vergroten

• Hoger = verder: ga naar een hogere verdieping of heuvel
• Buiten = beter: muren en gebouwen blokkeren signaal
• Externe antenne (niet altijd toegestaan, check regelgeving)

6. Zendamateurs in noodgevallen

Zendamateurs (radioamateurs) beschikken over apparatuur die ook zonder infrastructuur werkt. Zij spelen een belangrijke rol bij rampen.

DARES: hulp bij rampen

DARES (Dutch Amateur Radio Emergency Service) is een vrijwilligersorganisatie van radioamateurs die assisteert bij rampen en noodgevallen.

• Kunnen communicatie verzorgen wanneer alle andere systemen uitvallen
• Zijn geoefend in noodcommunicatie
• Werken samen met hulpdiensten en Veiligheidsregio's

Zelf zendamateur worden?

Met een N-registratie (instapper) kun je al binnen enkele weken beginnen:

• Examen bij Agentschap Telecom
• Cursussen via VERON of VRZA
• Na het examen: wereldwijde communicatiemogelijkheden

7. Noodsignalen en -tekens

Wanneer elektronische communicatie volledig uitvalt, kunnen visuele en auditieve signalen helpen:

Internationale noodsignalen

• SOS: drie korte - drie lange - drie korte (... --- ...)
• Fluitje: zes stoten per minuut = noodsignaal
• Spiegel/reflectie: zonlicht reflecteren naar reddingsdiensten
• Oranje rookfakkel: internationaal noodsignaal

Signalen voor vliegtuigen/helikopters

• X op de grond = hulp nodig
• V = hulp nodig, wijst richting
• I = medische hulp nodig
• Gebruik felgekleurde materialen of graaf in sneeuw/zand

Licht en geluid

• Zaklamp: knipperen in SOS-patroon
• Autoclaxon: herhaaldelijk toeteren
• Fluit: makkelijk ver hoorbaar, weinig energie nodig

8. Communicatie met buren

Bij een langdurige noodsituatie is samenwerking met buren essentieel. Bereid dit voor:

Voorafgaand aan een noodsituatie

• Ken je buren - wissel telefoonnummers uit
• Weet wie kwetsbaar is (ouderen, alleenstaanden, chronisch zieken)
• Bespreek: wie heeft welke vaardigheden of middelen?
• Spreek een noodsignaal af (bijv. rood doek voor raam = hulp nodig)

Tijdens een noodsituatie

• Check bij elkaar: is iedereen oké?
• Deel informatie die je via radio of NL-Alert ontvangt
• Bundel middelen: wie heeft water, wie heeft verlichting?
• Spreek af wie naar buiten gaat voor nieuws/hulp

Communicatiebord

Een eenvoudig systeem: plak een A4 voor je raam met status:

• GROEN: alles oké, geen hulp nodig
• ORANJE: hulp welkom, niet urgent
• ROOD: dringend hulp nodig